شرکت خدمات تجارت

به بهانه ی بزرگداشت سعدی شیرازی؛ نگارا وقت آن آمد که دل با مِهر پیوندی...

یکم اردیبهشت بزرگداشت سعدی شیرازی بزرگ سخنور ایران زمین است؛ او که با بیانی دلنشین و شیوا، شاهکارهای ادبی ماندگاری را خلق کرد و با کلام زیبا و نغزش، زبان و ادبیات فارسی را جانی دوباره بخشید.

شیخ مصلح الدین مشرف الدین محمدبن عبدالله مشهور به سعدی شیرازی، بزرگ ترین شاعر ایران زمین در قرن هفتم هجری قمری در دیار سخنوران بنام فارسی زبان، شهر شیراز دیده به جهان گشود.
سعدی شیرازی از همان ابتدای کودکی از نوازش پدر بی بهره ماند و از آن پس در سایه ی حمایت بزرگان خاندان خویش به مکتب رفت و مقدمات علوم ادبی و دینی را فراگرفت.
استاد سخن پارسی برای کامل کردن دانش خود، راهی بغداد شد و در مدرسه ی نظامیه ی این شهر که از مهم ترین مرکزهای علوم دینی آن زمان محسوب می شد به تحصیل پرداخت و در آن مکان از دانش استادانی بنام چون ابن جوزی و شهاب الدین سهروردی بهره برد.
شاعر بزرگ ایران زمین در این دوره استعدادهای ادبی خویش را برای فراگیری علوم رایج آن زمان چون تاریخ و سیره ی نبوی و فن خطابه به کار برد و پس از آن راهی سفری طولانی شد تا اندوخته بسیاری را کسب کند.
سعدی شیرازی در این مدت به شهرهای بسیاری چون عراق، شام، حجاز، مکه، بیت المقدس، طرابلس و دمشق رفت و پس از به دست آوردن تجربه های بسیار، در دوره ی حکومت اتابک ابوبکربن سعد به شیراز بازگشت و توشه ی راهش را در اثرهای ارزنده ی بوستان و گلستان نگاشت که این اثرها اکنون سرمایه ی جاودانه ی ادبیات ایران زمین هستند.
بوستان سعدی یا سعدی نامه نخستین اثر وی در 10 باب و قالب مثنوی سروده شده است. این اثر از شاهکارهای بی رقیب شعر فارسی است که در هر بخش آن حکایت های شیرین و دلنشین با پیام های عدل، احسان، عشق و تواضع، رضا، ذکر، تربیت، شکر، توبه و مناجات جای گرفته است.
بوستان دنیایی از ایثار و انسانیت همراه با نکته های اخلاقی بسیار آموزنده ای برای هر انسان است. دلنوشته ای که با زبان و بیانی رسا و ترکیبات خوش ساخت و دلنشین گوش جان ادب دوستان را نوازش می دهد.
گلستان سعدی اثر جاودانه ی دیگری است که همچون باغی رنگارنگ، تن پوش زیبایی از آرایه های لفظی و معنوی را بر قامت خویش حک کرده است.
این اثر در یک دیباچه و هشت باب با نثری مسجع(آهنگین) نوشته شده که بیشتر نوشته های آن کوتاه و به شیوه ی داستان ها و نصیحت های اخلاقی است.
از جمله دیگر اثرهای استاد سخن پارسی مواعظ، صاحبیه، قصاید سعدی، مراثی سعدی، مفردات سعدی، کتاب نصیحه الملوک، رساله در عقل و عشق، الجواب، مجالس پنجگانه و هزلیات سعدی است.
سعدی شیرازی در این اثرها در ابتدا با یاد پروردگار کلام خود را آغاز می کند و با بیان شیرینش حکایت ها و شعراهایی می نویسد.
نوشته های ارزنده ی شیخ اجل همراه با جنبه های معنوی کلام اوست که بهترین راهنمایی واقع گرایانه را برای برخورداری از زندگی سعادتمندانه ارایه می دهد.
استاد سخن پارسی با اثرهای جاودانه اش مشام جان عالمیان را عطرآگین ساخته و با ویژگی های ظاهری و معنوی در کلامش، سبب چیره شدن اندیشه خویش بر عقل و روان فارسی زبانان جهان شده است به گونه ای که او را استاد تمامی قرن ها و عصرها می دانند.
از دیگر ویژگی های کلام سعدی، ندای توحید، دعوت به شناخت حق تعالی و فراخواندن مخاطبان به بندگی و اطاعت کامل از پروردگار است.
شیخ اجل در اثرهایش از قرآن کریم، حدیث های اهل بیت(ع) و کتاب نهج البلاغ امام علی(ع) بهره جسته است.
سعدی بسیاری از اندیشه ها، باورها، عقیده ها و احساس های خود را در قالب غزل بیان کرده که این غزل ها، سرشار از سوز و گداز و عشق به همه ی مخلوقات و آفریدگار است.
سعدی اندیشمندی صاحب نظر در میدان جامعه شناسی و روان شناسی نیز هست و با روحی گسترده، ذهنی باریک و روشن، گفتارهای نکته آموز موثری را بیان می کند.
شیخ اجل در سال های پایانی عمر خود به دلیل پایان یافتن حکومت سلغریان در فارس، شیراز را ترک کرد و به بغداد و پس از آن به حجاز رفت اما دیری نپایید که دوباره به دیار خود بازگشت و تا پایان عمر خلوت گزید.
او در میان ادب دوستان آن دیار از شهرتی بسیار برخوردار بود از آن جهت که هیچ گاه زبان به مدح کسی نگشود، سعدی شاعری شوخ طبع و بذله گو بود و با نثر و نظم دلنشین خود، حکایت هایی نغز و شیرین را به رشته تحریر در می آورد.
آوازه ی شعرهای شیخ اجل چنان در جهان پیچید که می توان بیت ماندگاری چون «بنی آدم اعضای یکدیگرند/ که در آفرینش ز یک گوهرند» را بر پیکره ی سازمان ملل متحد مشاهده کرد.
سرانجام این شاعر بلند آوازه، پس از سال ها سرودن و نوشتن شعرها و حکایت هایی دلنشین در 659 هجری قمری به دیدار حق شتافت و در چهار کیلومتری شهر شیراز به خاک سپرده شد.
مرکز سعدی شناسی ایران از 1381 هجری خورشیدی به دلیل شهرت جهانی این شاعر، یکم اردیبهشت را روز بزرگداشت سعدی اعلام کرد تا نام این استاد شیرین سخن را در ادبیات جهانی مانا سازد.
اگرچه سعدی شیرازی برای همیشه دیده از جهان فروبست و قلم را بر برگه های شعرهایش برجای گذاشت اما نام و یاد او همواره در میان ادب دوستان جهان و ایران جاودانه است.
در پایان مروری بر گزیده ای از شعرهای زیبای این استاد شیرین سخن داریم:

نگارا وقت آن آمد که دل با مهر پیوندی
که ما را بیش از این طاقت نماندست آرزومندی
غریب از خوی مطبوعت که روی از بندگان پوشی
بدیع از طبع موزونت که در بر دوستان بندی
تو خرسند و شکیبایی چنینت در خیال آید
که ما را همچنین باشد شکیبایی و خرسندی

منبع: خبرگزاري جمهوري اسلامي

ساير مطالب اين گروه

• < قبلی
• بعدی >